Sanayi Üretimi İlk Dokuz Ayda Sınırlı Artış Gösterdi
Raporda, inşaat malzemesi sanayi üretiminin yılın ilk dokuz ayında geçen yılın aynı dönemine kıyasla %1,7 büyüdüğü belirtildi. Ancak, üretimdeki bu artışın yılın ikinci çeyreğinden itibaren ivme kaybettiği ifade edildi. İç ve dış talepteki durağanlık, sanayi üretimini olumsuz etkileyen başlıca faktörler arasında yer aldı.
2024 yılı genelinde dış talep durağan kalırken, iç talebin ise yılın ilk çeyreğinde hareketli olduğu, ancak ikinci çeyrekten itibaren uygulanan dezenflasyon ve sıkı para politikalarının etkisiyle daralmaya başladığı vurgulandı.
İlk Çeyrekte Yüksek Artış, Sonraki Çeyreklerde Düşüş
2024 yılının ilk çeyreğinde, yerel seçimler nedeniyle genişletici politikalar uygulanırken, 2023 yılındaki deprem kaynaklı baz etkisinin de katkısıyla inşaat malzemesi sanayi üretimi %10,9 arttı. Ancak, yerel seçimlerin ardından sıkılaşan ekonomi politikaları ve çalışma gün sayısındaki azalma, ikinci çeyrekte sanayi üretiminde %3,9 daralmaya yol açtı.
Üçüncü çeyrekte ise sıkı para ve maliye politikalarının genişletilmesi, iç talepte yavaşlamaya neden oldu. Ayrıca, zayıf dış talep de sanayi üretimini destekleyemedi ve sonuç olarak, üçüncü çeyrek üretimi bir önceki yılın aynı dönemine göre %2,2 azaldı.
İnşaat Sektörü Büyümeye Devam Ediyor
Raporda, inşaat sektörünün üçüncü çeyrekte gösterdiği %9,2 büyüme dikkat çekti. İkinci çeyrek büyümesi de revize edilerek %6,9 olarak güncellendi. Bu büyümede, deprem bölgesindeki yeniden imar çalışmaları ve yerel seçimler sonrası hız kazanan kentsel dönüşüm projelerinin etkili olduğu ifade edildi. İnşaat sektörünün, sıkılaşan ekonomi politikalarından sınırlı düzeyde etkilendiği ve son iki yıldır büyüme trendini sürdürdüğü vurgulandı.
İnşaat Harcamalarında Büyük Artış
Raporda, inşaat harcamalarındaki artış da dikkat çeken bir diğer başlık oldu. 2024 yılının üçüncü çeyreğinde inşaat harcamaları, bir önceki yılın aynı dönemine göre %63,3 artarak 1,72 trilyon TL’ye ulaştı. Bu büyümede enflasyon ve artan inşaat maliyetlerinin büyük rol oynadığı belirtildi. İnşaat harcamalarının reel olarak da ikinci çeyrekte %9,4 arttığı kaydedildi.
Genel Ekonomiyi Geride Bıraktı
İnşaat sektörü, 2024’ün üçüncü çeyreğinde genel ekonominin üzerinde bir büyüme gösterdi. Aynı dönemde Türkiye ekonomisi %2,1 büyürken, inşaat sektörü %9,2’lik bir büyüme kaydetti. Gayrimenkul sektörü ise %2,5 daralma yaşadı.
Raporda, inşaat sektöründeki büyümenin henüz inşaat malzemesi sanayi üretimine tam olarak yansımadığı ifade edilirken, bayiler ve diğer dağıtım kanallarının stok kullanımı yaptığına da dikkat çekildi.
Sonuç ve Beklentiler
Türkiye İMSAD, yılın son çeyreği ile 2025 yılının ilk çeyreğinde inşaat malzemesi sanayi üretiminde %2-3 oranında daralma bekliyor. Ancak inşaat sektöründeki büyümenin, özellikle yeniden imar ve kentsel dönüşüm projeleriyle desteklenmeye devam edeceği öngörülüyor.