Uzmanlara göre, pandemi sürecinde hem müstakil ev ihtiyacı hem de küçük yatırımcıların yönelimi arsa alımlarını artırmıştı. Ancak pandemi etkilerinin azalması ve farklı yatırım araçlarının öne çıkmasıyla birlikte arsa yatırımları eski cazibesini yitiriyor.
Pandemi Sonrası Arsa Yatırımları Neden Azalıyor?
Pandemi sürecinde birçok kişi şehir hayatından uzaklaşmak ve müstakil bir yaşam kurmak için arsa alımına yöneldi. Ayrıca, konut fiyatlarının yükselmesi ve yatırım için alternatif yollar arayan küçük bütçeli yatırımcılar, arsayı bir seçenek olarak değerlendirdi. 2021 yılında konut dışı gayrimenkul satışları 1,5 milyon seviyesini aşarken, 2022 ve 2023’te 1,7 milyonun üzerine çıkarak rekor kırdı. Ancak 2024’te konut dışı gayrimenkul satışları yüzde 8 azalarak 1,5 milyon bandına geriledi.
Gayrimenkul uzmanlarına göre, bu düşüşün temel nedenleri şunlar:
-
Pandemi etkisinin azalması: İnsanlar eski yaşam düzenlerine dönmeye başladı.
-
Rasyonel ekonomik politikaların devreye girmesi: Alternatif yatırım araçlarının cazip hale gelmesi.
-
Arsa fiyatlarında dengelenme süreci: Pandemi döneminde hızla artan fiyatlar normale dönüyor.
Arsa Satışlarında Düşüş Devam Edecek mi?
İstanbul Gayrimenkul Değerleme (İGD) Yönetici Ortağı Dr. Ahmet Büyükduman, pandemi döneminde kırsal alanlara olan talebin arttığını, ancak bu eğilimin artık tersine döndüğünü belirtti. Büyükduman, "Pandemi sırasında uzaktan çalışma yaygınlaştı ve büyük şehirlerden uzak bölgelerde arsa yatırımları popüler hale geldi. Ancak şu an ekonomik politikaların normalleşmesiyle birlikte arsa yatırımlarının cazibesi azalıyor. Bu nedenle, konut dışı gayrimenkul satışlarında düşüşün devam etmesi muhtemel" dedi.
Bireysel Arsa Alımı Yerine Planlı Projelere İlgi Artıyor
Bireysel olarak arsa ve tarla yatırımları azalırken, gayrimenkul şirketleri tarafından sunulan aşamalı konut modelleri ve imarlı arsa projeleri daha fazla tercih edilmeye başlandı. Bu yeni modelde:
-
Önce arsa payı alınıyor, sonra inşaat maliyeti ödenerek aşamalı ev sahibi olunuyor.
-
İmarlı, altyapısı tamamlanmış ve sosyal donatıları hazır arsalar daha fazla ilgi görüyor.
Özellikle bireysel yatırımcılar, plansız arsa alımlarını riskli görerek, şirketler üzerinden yapılan satışlara yöneliyor. Ancak uzmanlar, bu tip alımlarda dikkatli olunması gerektiğini belirtiyor. Tüketicilerin belediyelerden arsanın imar durumunu sorgulaması ve sözleşmeleri hukuki açıdan incelemesi büyük önem taşıyor.
Arsa Yatırımları Normale Dönüyor
Pandemi döneminde zirve yapan arsa ve tarla satışları, 2024 itibarıyla düşüş trendine girdi. Uzmanlar, bu eğilimin devam edeceğini ve konut dışı gayrimenkul satışlarının uzun vadeli ortalamalarına yaklaşacağını öngörüyor. Alternatif yatırım araçlarının cazip hale gelmesi ve ekonomik politikaların dengelenmesi, arsa talebindeki azalışın ana nedenleri arasında yer alıyor. Konut yatırımı yapmak isteyenlerin daha bilinçli hareket etmeleri ve imarlı, güvenilir projelere yönelmeleri önem taşıyor.