Milliyet'te yer alan habere göre, vatandaşlar ev almaktan çok arsa ve arazi satışlarına yöneldi. Peki arsa ve tarla satışının artmasının en önemli nedeni ne?
Konuyla ilgili açıklama yapan Gayrimenkul Uzmanı Mustafa Hakan Özelmacıklı şu ifadeleri kullandı: “Ülke genelinde Ocak-Ekim döneminde 2 milyon 419 bine yakın gayrimenkulün el değiştirdiğini görüyoruz. Bu satışlardan 993 bini konutlardan oluşurken, diğer gayrimenkul türleri ise önemli artış gösterdi.
Genel anlamda arsa, arazi, tarla ve ticari gayrimenkul satışları yılın ilk 10 ayında 1 milyon 426 bin seviyesine ulaştı ve tüm zamanların en yüksek satış dönemi oldu diyebiliriz.
Bunu artıran çeşitli etkenler var. Geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 391 bin seviyesindeydi. Artış yüzde 2.5 oldu ancak, konuttaki azalışa rağmen böyle bir artış olması özellikle bu konuda merak ediliyor diyebiliriz.
İŞTE ARSA VE ARAZİYE YÜKSEK TALEBİN SEBEBİ
En önemli etkenlerden bir tanesi krediye erişimde sınırlı olan gayrimenkul yatırımcısının arsa ve arazi yatırımları ile bu ihtiyacı değerlendirdiğini söyleyebiliyoruz.
Pandemi sonrasında özellikle insanların hayatlarında bir alternatif plan gerçekleştireceği yerlerin olması, 6 Şubat depremi sonrasında büyükşehirlerdeki yapı stoklarının yüzde 50’ye yakınının riskli olması ve kişilerin alternatif bir yaşam arıyor olması arsa ve arazilere gün geçtikçe ilgiyi artırıyor.
Son dönemde gayrimenkul tarafındaki ev fiyatları yükseldiği için yeni ev alamayan vatandaşlar bir arsa alalım, üzerine ev yapabiliriz, arazi alalım oraya imar gelirse diye, yola cepheli yerler varsa buradan bir arazi alalım üzerine geçici konut diyebileceğimiz Tiny House yapı yapabiliriz şeklinde değerlendiriyorlar. Birden fazla neden var diyebiliriz. Vatandaşlar bütçelerine göre bu alternatifleri farklı şekilde değerlendirmek istiyor.
İSTANBUL ÇEVRESİNDE YOĞUN İLGİ GÖREN BÖLGELER
Konut fiyatlarının yüksek seyretmesinden dolayı konut alamayanların arsa ve tarlaya yöneldiğini değerlendiriyoruz. Arsa ve tarlada kısa vadede getiri söz konusu değil. Arsaların imarlı olması sebebiyle gayrimenkul tarafında bir prim söz konusu.
Arsalara erişim maddi açıdan çok zor. İnsanlar genelde arsa yatırımları için farklı bölgeleri tercih ediyorlar. Tekirdağ, Kırklareli, Çanakkale, Yalova, Balıkesir gibi bölgeler ve İzmit gibi bölgeler arsa seçiminde yoğun olan bölgeler.
Tarlada da bu bölgelerin İstanbul ve çevresi için yoğun olduğunu söyleyebiliriz. Her ilde arsa ve tarlalara yönelim var. İleride imara açılacak bölgelerin bulunduğu yerlerde daha çok talep oluyor diyebiliriz.
İSTANBUL’DA EN ÇOK TALEP GÖREN İLÇELER
İstanbul ve çevresinde arsa taleplerinin Arnavutköy, Çatalca gibi bölgelerde daha yoğun olduğunu söylemek mümkün. Anadolu yakasında Çekmeköy, Sultanbeyli, Pendik bölgesinde yoğunluk var.
Tarla açısından Trakya’nın tümü, Marmara’da İstanbul’a yakın olabilecek yerler önemli derecede yoğun talep alıyor.
SOSYAL MEDYADA PAZARLANAN ARSALARA DİKKAT
Sosyal medya tarafında pazarlanan ciddi problemler oluşan yerler var. Bazı arazilerin kooperatifler aracılığı ile hisseli bir şekilde pazarlanması, yapıların kaçak olması, Çanakkale Asos gibi bölgelerde bunların çeşitli nedenlerle yıkıma uğraması nedeniyle ciddi riskler var.
Bu noktada yerler alırken sadece ilana bakarak değil bölge araştırması, imar kontrolü gibi çok sayıda kontrol yapmaları gerekiyor. Yatırımcılara uyarımız aldıkları yerin inşaat yapılıp yapılmayacağı, tarla durumunun ne olduğu gibi kriterleri belirlemeleri lazım.
Hisseli mi, müstakil mi olduğu, parselin herhangi bir yola bağlantısı olup olmadığı, varsa bunun mevcutta olup olmadığı gibi çok sayıda şartlar var. Taksitli ve benzeri arsa satışlarında fiyatlar doğru mu, söylenen projeye altyapı yapılacak mı bu kriterler değerlendirilmeli.
Kooperatif kurularak son dönemde tarım arazisi alanlar var. Bu arazilerde 5403 sayılı toprak koruma ve arazi kullanımı kanunu kapsamında tarım dışı kullanım izni alınmadan üzerinde imar planı yapılmadan kooperatif yönetimleri tarafından tescili mümkün olmayacak şekilde fiili hisseler oluşturulup insanları kooperatif üyesi yaparak hisse almaları sağlanmaya çalışılıyor. Karavan, Tiny house konulabilir gibi kişiler yanıltılarak hisse satışları yapılıyor.
‘1-3 YIL ARASI HAPİS VERİLEBİLİYOR’
Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 5403 sayılı toprak koruma ve arazi kullanımı kanununa aykırılıklar çerçevesinde fiili hisseler oluşturulması, tüzel kişi ile ortaklık ilişkisi kurarak hisselerin devredilmesi ile arazi bütünlüğünün bozulmasına sebebiyet verenlere 1 yıldan 3 yıla kadar hapis ve 100 günden bin güne kadar adli para cezaları verilebiliyor.
Bu düzenleme çerçevesinde arazi büyüklüklerine göre ciddi idari para cezaları var. Söz konusu tarım arazilerinin doğal yapısının bozulması takdirde bu idari para cezaları verilebiliyor. Bu tür yerleri alacak kişilerin tarım arazileri aldıkları yer varsa, kooperatif üyesi olarak yaptırımlara maruz kalma risklerine dikkat etmeleri lazım. Mağduriyet yaşanmaması için bu yerleri ilgili kurumlardan kontrol etmeleri gerekiyor.”
