Altın Emlak Global Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı'nın değerlendirmelerine göre, 2018 yılında yüzde 47,4 olan ilk el konut satış oranı, 2024 yılında yüzde 32,8'e geriledi. 2024 Ocak ayında ise ilk el konut satışları, toplam satışların sadece yüzde 29,2'sini oluşturdu ve son 13 yılın en düşük seviyesine indi.
İkinci El Konut Satışlarında Rekor Artış
Yeni konutların maliyetlerindeki yükseliş nedeniyle ikinci el konut satışlarının zirveye ulaştığını belirten Özelmacıklı, "2013 yılından bu yana ilk defa ilk el konut satışları yüzde 30 seviyesinin altına düştü. Ocak ayında toplam konut satışları içinde ikinci el konut satışlarının payı yüzde 70,8'e ulaştı. Bu trend, kiralık taşınmaz piyasasında da benzer şekilde devam ediyor" dedi.
CK Enerji Boğaziçi Elektrik'in "Gayrimenkulün Enerjisi" raporuna göre, 2024 yılında İstanbul Avrupa Yakası'nda taşınma sayısı 460 bini aşarken, taşınmaların yüzde 71'inin ikinci el gayrimenkuller üzerinden gerçekleştiği görüldü.
Konut Talebi Artarken Fiyat Endeksi Reel Olarak Geriliyor
Türkiye'de konut talebi her geçen gün artarken, konut fiyat endeksinde reel olarak yüzde 10,4 oranında düşüş yaşandı. Özelmacıklı'ya göre, bu durum ikinci el konut piyasasında fırsat niteliğinde fiyatların ortaya çıkmasını sağladı. Artan kira fiyatları ve düşen amortisman süreleri, yatırımcıların yeniden gayrimenkule yönelmesine neden oldu.
Dövizin ve borsanın dalgalı seyri, düşmeye başlayan konut kredisi faiz oranları ile birleşince ipotekli satışlarda da önemli bir yükseliş yaşandı. 2024 Ocak ayında ipotekli satışların toplam satışlar içindeki payı yüzde 14,9 olarak gerçekleşti. BDDK verilerine göre, konut kredi hacmi 526 milyar 133 milyon TL ile rekor seviyeye ulaştı. Yatırımcılar, yüksek faiz ve düşük konut fiyatları dengesini değerlendirerek, geleceğe yönelik yeniden yapılandırma planları yapıyor.
Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) Satılık İlanlarda da Uygulanacak
Gayrimenkul sektöründe şeffaflığı artırmak amacıyla kiralık ilanlar için devreye alınan Elektronik İlan Doğrulama Sistemi'nin (EİDS) yakında satılık ilanlara da uygulanması bekleniyor. Özelmacıklı'ya göre, bu sistem sahte ilanların önüne geçmede kritik bir adım olsa da, süreç hızlandırılmalı. Ayrıca, yanıltıcı ilan beyanlarına yönelik incelemeler artırılarak, bu tür ihlaller için işletmelere 684 bin 214 TL'ye kadar idari para cezası uygulanabilecek.
Fahiş fiyat artışlarına yönelik de cezalar artırıldı. 2025 itibarıyla fahiş fiyat uygulamalarına kesilen cezalar 100 bin TL'den 150 bin TL'ye çıkarıldı.
İlan Portallarına Fiyat Artış Sınırlandırması Getirilmeli
Özelmacıklı, ilan portallarının son yıllarda aşırı fiyat artışları yaptığını belirterek, bu durumun sektörü olumsuz etkilediğini vurguladı. "2021 yılında 4 bin 250 TL olan 200 ilanlık paket fiyatı, 2025'te 85 bin TL'ye yükseldi. Bu kontrolsüz fiyat politikaları, sektörde tekelleşmeyi artırarak emlak işletmeleri için ağır mali yükler oluşturuyor. Ticaret Bakanlığı'nın, ilan portallarındaki fiyat artışlarını sınırlayan düzenlemeler yapması gerekiyor" dedi.
Gayrimenkul sektöründeki bu gelişmeler, konut yatırımcıları ve alıcılar için yeni fırsatlar yaratırken, sektördeki düzenlemelerin de yakından takip edilmesi gerektiğini gösteriyor.