Hürriyet'te yer alan habere göre, milyonlarca vatandaşın ortak sorunu ev fiyatları ve kiralar olmaya devam ediyor.
Artan fiyatlar ve yüksek faiz oranları nedeniyle ihtiyacı olan kesim konuta ulaşamıyor, ev sahipliği oranı düşüyor.
Ne var ki bugün artık ev sahibi olmak gibi kiracı olmak da haneleri zorluyor. Ancak yapılan araştırmalar ve açıklanan raporlara göre evde son dönemde tablo değişiyor. Fiyat ve kira artışı sürse de hızının önemli ölçüde yavaşlaması dikkat çekiyor.
İŞTE KİRA VE KONUT PİYASASINDA SON DURUM
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) dün, ekim ayına ilişkin konut fiyat endeksini açıkladı. Fiyatlar ülke genelinde aylık 3.8, yıllık yüzde 86.5 arttı. Aylıkta son 5 ayın, yıllıkta ise son 21 ayın en düşük artış oranı görüldü. Geçen yıl ekimde yıllık artış 188.2 olarak açıklanmıştı.
İstanbul’da aylık artış yüzde 2.89, yıllık ise yüzde 74.45 oldu. Böylece aylıkta son 5 ayın, yıllıkta ise son 22 ayın en düşük seviyesi görüldü. Geçen yıl ekimde megakentte yıllık artış yüzde 205’e yaklaşmıştı.
Hızın düşmesi fiyatların ulaşılabilir olduğu anlamına gelmiyor. Ülke genelinde ortalama metrekare fiyatı 30 bin liranın üzerinde, yani 100 metrekare evde ortalama fiyat 3 milyon liradan fazla.
İstanbul’da metrekare fiyatı 44 bin 386 lira. Ankara’da ortalama metrekare fiyatı yıllık yüzde 101.5 artışla 23 bin 303, İzmir’de yüzde 80.1 artışla 34 bin 774 lira olarak açıklandı.
KİRALARIN SEYRİ NASIL
Kiralarda da konuttaki gibi artış hızı düşüyor. Hatta çok sınırlı olsa da rakamlarda da düşüş var. Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa’nın verilerine göre, Türkiye genelinde eylülde kiralarda aylık değişim yüzde 1.42, ekimde yüzde 0.22, kasımda ise yüzde 0.81 oldu. Son bir yıla baktığımızda aylık artış yüzde 14’e kadar çıkmıştı.
İstanbul’da 3 yıl sonra ilk kez kiralarda düşüş ekim ayında yüzde 1 gerileme ile görülmüştü. Kasımda da aylık yüzde 1 gerileme yaşandı. Son bir yıla bakıldığında bu oran yüzde 8’e kadar çıkmıştı.
Yoğun göç alan, konut ve kira fiyatlarının en hızlı arttığı il Ankara’da da dikkat çeken yavaşlama ve hatta düşüş görüldü. Endeksa raporuna göre, kiralar ekimde yüzde 0.59, kasımda yüzde 1.63 geriledi. Şehirde son bir yıldaki aylık artışlara bakıldığında ise özellikle deprem sonrası yüzde 21 seviyesine çıkıldığı hesaplandı.
İzmir’de ise kiralar stabil. Şehirde son bir yılda aylık 12’ye kadar kira artışları görülse de son üç ayda aylık artışlar yüzde 1.5- 2 seviyesinde kaldı.
HIZ KAYBININ NEDENLERİ
İstanbul Gayrimenkul Değerleme (İGD) Yönetici Ortağı Dr. Ahmet Büyükduman piyasadaki durgunluk için şunları söyledi:
Fiyatlar geçmişte enflasyonun çok üzerinde arttı. Şimdi ortalamaya dönüş eğilimi gösteriyor. Bunu ‘hızlı koşan atın yorulup dinlenmesi’ olarak görebiliriz. Fiyatlardaki artış ve yüksek kredi faizi nedeniyle konuta erişim zorlaştı, talep geriledi. Bu da fiyatlara yansıdı.
Kira için düşüş değil durağanlık denilebilir.Yabancı sayısındaki azalma, günlük kiralıklara gelen düzenleme ve büyük şehirlerden tersine göç hareketi etkili oldu. Bunlar arzı bir miktar destekledi. Artışın hızı azaldı.
