Arsa alımı, hem hayalinizdeki evi inşa etmek hem de gelecekte getiri sağlamak için önemli bir adımdır. Ancak yanlış bir karar, yatırımınızı riske atabilir. İşte arsa alırken dikkat edilmesi gereken temel unsurlar:
1. İmar Durumu ve Planları Kontrol Edin
Arsa alımında ilk öncelik, arsaya ait 1/1000 ölçekli uygulama imar planını kontrol etmektir. İmar planı, arsada yapılaşma haklarını, inşaat alanını ve en fazla yapı yüksekliğini belirler. İmarsız araziler genellikle daha uygun fiyatlı olsalar da gelecekte sorun yaratabilir.
Arsa ve arazi arasındaki farkı bilmek de önemlidir. Kadastrosu yapılmış ve parsellenmiş her arazi arsa niteliği kazanır ve yapılaşmaya açıktır. Ancak imarsız arazilerde yapılaşma öncesi yasal prosedürler gerekebilir.
2. Hisseli ve Şerhli Durumlara Dikkat
Hisseli arsa alımı, ortaklık risklerini beraberinde getirir. Hissedarların ön alım hakkı bulunur ve bu durum satış sürecini zorlaştırabilir. Ayrıca, hissedarların onayı olmadan arsada inşaat yapılamaz.
Arsa alırken tapu kaydında ipotek, haciz gibi herhangi bir şerh veya beyan olup olmadığı mutlaka kontrol edilmelidir. Bu durumlar, arsanın değerini düşürebilir ve kullanım haklarınızı kısıtlayabilir.
3. Arsanın Terk Durumunu Araştırın
Tapuda yazılı arsa alanının net alan olup olmadığı ve daha önce kamuya terk edilmiş bir alanının bulunup bulunmadığı kontrol edilmelidir. Kamuya terk edilmesi gereken alanlar, gelecekte sorun çıkarabilir.
4. Gelişim Potansiyelini Değerlendirin
Arsanın bulunduğu bölgenin altyapı projeleri, kamu yatırımları ve planlanan üstyapı projeleri, yatırımınızın değerini etkiler. Özellikle gelişim potansiyeli yüksek bölgeler, daha hızlı değer artışı sağlayabilir.
Arsanın çevresindeki yapılaşma durumunu ve komşu parsellerin niteliğini de incelemek önemlidir. Çevresi boş olan bir arsanın ilerideki yapılaşma ile manzara veya yeşil alan avantajını kaybedebileceğini unutmayın.
5. Yerinde Tespit Yapın
Fotoğraf ve videolar aldatıcı olabilir. Arsanın bulunduğu yeri mutlaka yerinde görün. Arsanın yola cepheli olup olmadığı, elektrik ve su altyapısının mevcut durumu gibi unsurlar, değerlendirme sürecinde kritik rol oynar.
6. Fiyat Araştırması Yapın
Arsa fiyatları son 5 yılda ortalama %1000 oranında artış gösterdi. Bu nedenle, fiyatların rayiç değerlerle uyumlu olup olmadığını kontrol edin. Bölge emlakçıları ve çevre parseller üzerinden fiyat karşılaştırması yapabilirsiniz.
Satın alım fiyatına harç ve vergilerin dahil olup olmadığını da öğrenmek, sürecin sonunda beklenmedik maliyetlerle karşılaşmamanızı sağlar.
7. Ekspertiz Raporu Alın
Emlakjet CEO’su Tolga İdikat, arsa yatırımının konut alımına göre daha karmaşık bir süreç olduğunu belirterek, şu uyarılarda bulunuyor: “Arsanın imar durumu, turizm veya ticari imar kapsamında olup olmadığı gibi teknik detaylar dikkatle incelenmelidir. Ekspertiz raporu, yatırım kararını daha güvenli hale getirir ve arsanın değerini net bir şekilde ortaya koyar.”
