KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova’nın açıklamalarına göre, şehirde aylık ortalama 12 bin konut satışı gerçekleştirilmesi gerekirken, yılın ilk iki ayında sadece 4 bin 859 konut satışı yapıldı. Bu rakam, hedeflenen seviyenin yalnızca yüzde 42’sine denk geliyor. İstanbul’un 39 ilçeye bölündüğünde ise her ilçede aylık ortalama 125 yeni konut satışı gerçekleştiği görülüyor.
Kumova, bu oranın İstanbul için oldukça düşük olduğuna dikkat çekerek, kredi faizleri ve arsa maliyetlerinde düşüş yaşanmazsa birinci el satışların artmasının zor olduğunu ve piyasanın durma noktasına gelebileceğini vurguluyor. Konut arzındaki yetersizlik, kira fiyatlarının ve konut değerlerinin yüksek seyretmesine neden oluyor.
Konut Açığı Giderek Büyüyor
Türkiye genelinde yıllık konut ihtiyacı 800 bin ila 1 milyon arasında değişirken, son beş yılda ruhsat başvurularının 500 bine kadar düştüğü belirtiliyor. TÜİK verilerine göre, Şubat 2025 itibarıyla sıfır konutların toplam satışlardaki payı yüzde 30’a geriledi. Nüfus artışı, deprem riski ve azalan arsa stokları konut arzını baskılarken, inşaat maliyetlerindeki yükseliş de sektörü olumsuz etkiliyor. Kumova, piyasanın dengeye ulaşabilmesi için aylık en az 62 bin 500 konut satışı gerektiğini belirtiyor. Ancak, 2025’in ilk iki ayında sadece 33 bin 285 konut satışı yapıldığı için sektör temsilcileri endişeli.
Faiz İndirimi Konut Piyasasını Hareketlendirebilir mi?
Anadolu Yakası İnşaat Müteahhitleri Derneği Başkanı Hakan Şişik, faiz oranlarının düşmesi durumunda vatandaşların konuta yöneldiğini ve kredi kullanımının arttığını ifade ediyor. Konut fiyatlarının daha da yükseleceği endişesi ve kira artışlarının alımları hızlandırdığını belirten Şişik, faiz oranlarının düşmesi halinde satışların tekrar artacağını vurguluyor. Gayrimenkul Girişimcisi Hakan Bucak ise bu durumun talebi artırarak konut fiyatlarını yukarı çekeceğini öngörerek, “Paranız varsa şimdi alın!” şeklinde uyarıda bulunuyor.
Sosyal Konut ve Kamu Desteği Şart
Bucak, yeni konutların genellikle orta ve üst gelir grubuna hitap ettiğini, dar ve orta gelirli vatandaşların ise kamu destekli projelere ihtiyaç duyduğunu söylüyor. Sosyal konut projeleri, düşük faizli konut kredileri ve ilk kez ev alacaklara yönelik teşviklerin sektöre canlılık kazandırabileceği ifade ediliyor. Öte yandan, ikinci el konut piyasasında fiyatların dibe vurduğu, yeni konutlarda ise artan maliyetlerin henüz tam olarak fiyatlara yansımadığı belirtiliyor.
Konut Piyasasındaki Güncel Veriler
-
Sıfır konut satışlarının payı: Şubat 2025 itibarıyla yüzde 30’a geriledi.
-
Konut fiyatlarındaki artış: Son beş yılda yüzde 500’ü buldu.
-
İstanbul’da ortalama metrekare fiyatı: 40 bin TL’yi aştı.
-
İkinci el konut satışları: Son bir yılda yüzde 35 azaldı.
-
Yabancıya konut satışı: Şubat 2024’te yüzde 45 düşüş yaşandı.
-
İnşaat maliyetleri: Beton, demir ve işçilik giderleri son iki yılda üç katına çıktı.
Konut Piyasasının Canlanması İçin Ne Yapılmalı?
Hakan Bucak’a göre konut satışlarını artırabilecek en önemli etkenler arasında konut fiyatlarının artacağı beklentisi, alternatif yatırım araçlarının cazibesini yitirmesi, inşaat firmalarının sunduğu kampanyalar ve kiracıların ev sahibi olma isteği yer alıyor. Ayrıca, amortisman süresinin 16-17 yıla düşmesi de yatırımcıları harekete geçirebilir. Piyasanın hareketlenmesi için düşük faizli krediler, sosyal konut projeleri ve yeni arsa üretimi gibi önlemler alınması gerektiği uzmanlar tarafından sıkça dile getiriliyor.
Konut piyasasının geleceği, faiz politikaları, arz-talep dengesi ve ekonomik koşullarla şekillenecek. Önümüzdeki süreçte, piyasayı canlandıracak adımların atılıp atılmayacağı sektör temsilcileri tarafından yakından takip ediliyor.