Milli Gazete'de yer alan habere göre, evlilik birliği içerisinde, eşlerin en temel ihtiyaçlarından biri olan barınma hakkını korumak amacıyla Türk Medeni Kanunu’nda önemli bir düzenleme yer almaktadır. Bu da Aile konutu şerhidir.
Bu şerh, aile konutu olarak belirlenen taşınmazın, malik olmayan eşin rızası olmadan satılmasını veya üzerine ipotek konulmasını engelleyerek, aile bireylerinin mağduriyetini önlemeyi amaçlar.
AİLE KONUTU ŞERHİ NEDİR?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nun 194. maddesine göre, aile konutu şerhi; eşlerden malik olmayanın, aile konutu olarak tescil edilen taşınmazın tapu kütüğüne şerh verilmesini isteme hakkıdır.
Bu hakkın kullanılmasıyla, aile konutu üzerinde malik olan eşin serbestçe tasarruf etmesi, yani taşınmazı satması veya üzerine ipotek koyması gibi işlemleri gerçekleştirmesi, diğer eşin rızası olmadan mümkün olmamaktadır.
AİLE KONUTU ŞERHİ NASIL KONULUR?
Aile konutu şerhi, eşlerden birinin tapu müdürlüğüne başvurması veya mahkeme kararıyla konulabilir. Şerhin konulabilmesi için, eşler arasında yasal bir evlilik olmalı ve şerh konulacak konut, eşlerin yaşamlarını sürdürdüğü ana merkez olmalıdır. Aile konutu olarak kabul edilen yer, eşlerin ve varsa çocuklarının yaşam faaliyetlerini yürüttüğü, anılarla dolu, yaşantılarına yön veren bir mekân olarak tanımlanır.
AİLE KONUTU ŞERHİNDE İSTENEN BELGELER
Aile konutu şerhi için gerekli belgeler şunlardır:
Muhtarlıktan alınmış aile konutu olduğunu gösterir belge
Evlilik cüzdanı veya evli olduklarını gösterir nüfus kayıt örneği
Fotoğraflı nüfus cüzdanı ve fotokopisi
Vesikalık fotoğraf
İşlem vekil ile yapılacaksa noter onaylı vekaletname
Tapu müdürlüğünün istemesi halinde, kadastro müdürlüğünce tespit edilen tapu bilgileri ile aynı olup olmadığını gösterir belge
Bu belgelerle birlikte tapu müdürlüğüne yapılan başvuru sonucunda, aile konutu şerhi tapu kütüğüne işlenecektir. Aile konutu şerhi, yalnızca fiilen aile konutu olarak kullanılan ve tapu kütüğünde kaydı bulunan taşınmazlar üzerine konulabilir.
Eşlerin birden fazla evi olsa bile, yalnızca yaşamlarının merkezi olan ve aile konutu olarak tescil edilen taşınmaza şerh konulması mümkündür. Bu düzenlemenin amacı, aile konutunun yokluğu halinde eşlerin ve çocukların barınma haklarının korunması ve aile düzeninin devamlılığının sağlanmasıdır.
AİLE KONUTUNA ŞERH KOYMA YOLLARI
E-devlet üzerinden aile konutu şerhi konulabilmektedir. E-Devlet'ten şerh bildirimini alabilmek için öncelikle Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bölümüne giriş yapılmalıdır.
Daha sonra web tapu işlemleri bölümüne erişim sağlanmalıdır. Aile konutu şerhlerinin bildirimi bu bölümden yapılabilmektedir.
Mahkemeden aile konutu şerhi istemek, aile konutuna şerh eklemenin ek bir yöntemidir.
Şerh koymanın bir diğer yolu da bir müzekkere yazarak mahkeme kararını ilgili tapu dairesine göndermektir.Aile konutu şerhinde istenen belgeler nelerdir?
Tapuda aile konutu şerhi ile ilgili olarak aşağıdakilere de dikkat etmek çok önemlidir: Taşınmazın aile konutu olarak şerh edilebilmesi için eşlerden birinin taşınmaza sahip olması gerekmektedir. Başka bir deyişle, başkasına ait bir ev aile konutu olarak belirlenemez.
Aile konutu şerhi, evlilik birliğinin temel taşlarından biri olarak, aile bireylerinin huzur ve güvenliğini sağlamak için büyük önem taşır.
Bu şerh sayesinde, aile konutu üzerindeki tasarruf işlemleri, eşlerin ortak kararıyla ve aile bireylerinin menfaatleri gözetilerek yapılabilir.
Böylece, aile konutu şerhi, evlilik birliğinin korunması ve aile bireylerinin mağduriyetinin önlenmesi açısından kritik bir role sahiptir.