Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Hakan Aran, kiraların çalışanlar üzerindeki yüküne dikkat çekerek, "Kurumların lojman geleneğine geri dönmesi, ücret sorunlarına bir nebze çözüm olabilir" açıklamasında bulundu. Uzmanlar, lojman uygulamasının sınırlı bir kesime fayda sağlayacağını belirterek, devletin arsa teşvikleriyle alt gelir grubuna yönelik konut üretimini desteklemesi gerektiğini vurguluyor.
Kira Artış Hızı Yavaşladı Ancak Oranlar Hâlâ Yüksek
Endeksa verilerine göre, Türkiye genelinde ortalama kira bedeli 20 bin TL seviyesine ulaştı. Eylül ayında kiralar yıllık bazda %46, aylık bazda ise %1 artış gösterdi. Enflasyondan arındırılmış değerlerde ise yıllık bazda %3'lük bir düşüş gözlemlendi.
Kiracılık Oranı İkiye Katlandı
KONUTDER Başkanı Ramadan Kumova, kiracı oranındaki artışa dikkat çekerek, "2007 yılında dar gelirli her 100 kişiden 18’i kiracıydı. 2023'te bu oran %34,7’ye çıktı. Ev sahibi olamayan dar gelirlinin kiraya yönelmesi, kiralık konut piyasasında kısır döngüye yol açıyor. Bu durumun çözümü, lojman üretiminden ziyade arsa maliyetlerini düşürecek politikaların uygulanmasından geçiyor" dedi.
Lojmanlar Geri Gelebilir mi?
EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, lojman kavramının yeniden gündeme gelebileceğini belirtti. Yazıcı, "Kira bedelleri ve konut fiyatlarının yüksekliği barınma sorununu artırıyor. Özel sektör ve kamu, lojman amaçlı mülk alımı yapabilir veya çalışanlarına kira desteği sunabilir" önerisinde bulundu.
Arsa Maliyetleri Düşerse Konut Fiyatları %54 Azalabilir
Kumova, dar ve orta gelir gruplarına yönelik konut üretiminin arsa maliyetleri nedeniyle sınırlı kaldığını ifade ederek, "TOKİ'nin geliştireceği arsalar üzerinde özel sektör projeleri yapılabilir. Örneğin, %10 kat karşılığı oranıyla geliştirilen arsalar sayesinde, metrekare satış fiyatı 80 bin TL olan bir konut 45 bin TL’ye kadar düşebilir. Bu modelle konut fiyatlarında %54'e varan düşüş sağlanabilir" dedi.
