Enflasyonun etkisiyle, özellikle enerji, bakım-onarım ve güvenlik gibi hizmet maliyetlerinde artışlar yaşandığının altını çizen EVA Gayrimenkul Değerleme Koordinatörü Serkan Bal, “Yıl ortasında elektrik ve doğal gaz zamları gündeme geldi. Bunlar gibi dinamikler apartman aidatlarını çok etkilemese de sosyal donatı özelliklerine sahip site aidatlarının artışlarında başrolü oynadı.
İstanbul genelinde apartman ve site sakinlerinin büyük bir çoğunluğunun ara dönem aidat zammı ile karşılaşmadığını görüyoruz. Ancak, araştırmalarımızda ara zam uygulandığını tespit ettiğimiz sitelerde, bu zam oranlarının %40 ile %77 seviyelerine çıktıklarını gözlemledik. Bu durum, bazı sitelerde aidat yükünün önemli ölçüde arttığını gösteriyor.” dedi.
2023 Ocak ayından 2024 Ağustos ayını karşılaştırdığımızda aidat artışlarının ortalama %60 olduğunu tespit ettiklerini de sözlerine ekleyen Bal, “Aralık vermek gerekirse bu artışlar %28 ile %95 arasında değişiklik göstermektedir. En fazla artış gösteren ilçenin %95 artış oranı ile Şişli olduğunu görüyoruz. Şişli’yi sırasıyla Eyüpsultan, Tuzla, Kağıthane ilçeleri takip ediyor.
2024 Yılı aidatlarındaki oranlar konut/proje özelliklerine göre şu şekilde dikkate çekiyor;
2023 Yılı başından 2024 Ağustos ayına kadar olan dönemde, bazı sitelerde aidat artış oranlarının %160 seviyelerine kadar yükseldiğine tanık oluyoruz. Bu oranlar, site yönetimlerinin dinamik yapısını ve değişen koşullara ne denli hızlı adapte olabildiklerini de gözler önüne seriyor. Ancak, sakinler açısından bu artışlar, bütçe planlamalarını zorlaştıran ve yaşam kalitesine doğrudan etki eden bir faktör haline gelmiş durumda. Öyle ki, bu tür yüksek oranlı artışlar, aidatların ödenebilirliği konusunda da yeni tartışmaları beraberinde getiriyor.
İstanbul'da ilçeler arasındaki ortalama aidat tutarlarına ilişkin verileri göz önüne aldığımızda, en yüksek aidat Beşiktaş ilçesinde aylık 4.400 TL olarak ön plana çıkıyor. Şişli ilçesi ise aylık 3.900 TL ile Beşiktaş'ı takip ediyor. Öte yandan, en düşük aidat tutarları ise Çatalca ve Silivri ilçelerinde görülmektedir; bu iki ilçede aidat tutarı aylık 800 TL seviyelerindedir.
En yüksek aidatlar lüks semtlerde
Aslında bu rakamlar İstanbul’un farklı bölgelerinde yaşam maliyetleri ve sosyal imkanların çeşitliliği ile doğrudan bağlantılı olarak aidat tutarlarının değişiklik gösterebildiğini ortaya koymaktadır. En yüksek aidatların merkezi ve lüks semtlerde olduğu, en düşük aidatların ise daha uzak ve sakin bölgelerde bulunduğu görüyoruz.
Lüks konut projeler için Şubat ayında yaptığımız araştırma ile 2024 yılı Ağustos rakamlarını karşılaştırdığımızda aidat rakamlarında belirgin artışlar yaşandığını gözlemliyoruz. Beşiktaş'ta bilinirliği yüksek markalı projelerde, ortalama 100 m² dairelerin aidatları sene başında 32 bin lira civarındayken, güncel durumda rakamların 40 bin lira seviyelerine ulaştığını görüyoruz.
Kullanım alanlarının 200 m²'ye çıkması durumunda ise aidatlar, 50 bin lira iken, bu yıl 60 bin lira civarına yükseldi. Şişli'de bilinirliği yüksek markalı projelerde, 100 m² dairelerin aidatları sene başında 35 bin lira civarındayken, şu an 45 bin lira seviyelerine yükselmiş durumda. Bu artış, bölgedeki lüks konut projelerinin yoğunlaşmasıyla daha da belirgin hale geldi.
Kadıköy Bağdat Caddesi projelerinde aidatlar 8-12 bin lira aralığında
Lüks villa siteleri ile bilinen Sarıyer, Üsküdar, Beykoz gibi ilçelerde ortalama aidat rakamları 12 bin ile 20 bin lira aralığındayken, günümüz koşullarında 15 bin ile 25 bin lira arasında değiştiğini tespit ediyoruz.
Villa sakinleri, artan hizmet kalitesi ve geniş sosyal donatılar nedeniyle daha yüksek aidatlarla karşı karşıya kalmaktadır. Özellikle bulundukları site içerisinde villa sayısı az ise yüksek maliyetli giderler daha az malike paylaştırılmak zorunda kalıyor.
Bu da aidat rakamlarının daha da üst seviyelere çıkmasına neden oluyor. Kadıköy Bağdat Caddesi'ne yakın residence projelerinde aidatlar 8-12 bin lira aralığındayken bu rakamların 8-14 bin lira aralığına değiştiğini görüyoruz.
Söz konusu veriler, İstanbul'un farklı ilçelerindeki aidatların, lüks projeler ve büyük konut alanları için geçen yıla kıyasla belirgin bir şekilde arttığını ortaya koyuyor. Artışların genel ekonomik koşullar ve bölgelerdeki talepler doğrultusunda şekillendiği söyleyebiliriz.” şeklinde konuştu.
