e-Devlet üzerinden kira sözleşmesi yapılmasının hem kiracılar hem de ev sahipleri için birçok avantaj sunduğu belirtiliyor. İşte öne çıkanlar:
Fiziksel Görüşme Zorunluluğu Kalkıyor
Yeni sistem, ev sahibi ve kiracının fiziken bir araya gelmeden dijital ortamda sözleşme yapmasına olanak tanıyor. Örneğin, gurbetçiler Türkiye’ye gelmeden, vekil atamadan evlerini kiraya verebilecek. Zaman ve maliyet tasarrufu sağlayan bu yöntem, sözleşme belgelerinin devlet güvencesinde tutulmasını da sağlıyor.
Vergi Kaybının Önlenmesi
Gelir İdaresi Başkanlığı, kira gelirlerini beyan etmeyen ev sahiplerini tespit etmek için önemli adımlar atıyor. e-Devlet kira sözleşmesi sistemi, kayıt dışı kiralamaların önüne geçmeyi hedefliyor. Türkiye’de kira sözleşmelerinin %20-25’i ya hiç yapılmıyor ya da düşük bedelli sahte kontratlarla vergi kaybına neden oluyordu. Yeni sistem sayesinde bu uygulamalar sona erecek.
Fahiş Zam Taleplerine Karşı Koruma
Kira sözleşmesinin yapılmadığı durumlarda, kiracılar çoğu zaman ev sahiplerinin baskısıyla karşılaşıyor. Elektrik, su ve doğalgaz aboneliklerini kendi adlarına açtıramayan kiracılar, yasal sınırın üzerinde kira zamlarına razı olmak zorunda kalıyordu. Dijital kira sözleşmeleriyle bu tür hak ihlallerinin önüne geçilecek.
Bölgesel Kira Haritası Oluşacak
Yeni sistem, taşınmazların yaşını, konumunu ve diğer niteliklerini analiz ederek bölgesel kira değer haritaları oluşturacak. Bu sayede hem vergi kaybı önlenecek hem de kira tespit davalarında bilirkişi raporuna ihtiyaç duymadan rayiç kira değerlerine ulaşılabilecek.
Yasa Dışı Kiralamalara Engel
Sistem, sahte imzalar ve izinsiz alt kiralamalar gibi sorunların çözümünde etkili olacak. Örneğin, bir mülkün izinsiz şekilde çok sayıda kişiye kiralanması veya sahte kira kontratları ile işgal edilmesi durumunda, e-Devlet üzerinden yapılmış sözleşmeler yasal kanıt niteliğinde kabul edilecek.
2024 Yıl Sonunda İkinci Aşama Başlıyor
Şu anda sadece gerçek kişiler arasında kullanılan sistem, yıl sonunda emlak danışmanları ve yetkilendirilmiş kişilerin dahil edilmesiyle daha kapsamlı hale gelecek. Bu süreçte, kira sözleşmeleri tarafların onayına sunulmak üzere hazırlanabilecek.
Zorunluluk Getirilmesi Bekleniyor
Hukuk uzmanlarına göre, sistem şu an için isteğe bağlı. Ancak ilerleyen dönemde zorunlu hale getirilmesi bekleniyor. Böylece kira sözleşmelerine dair yaşanan tüm hukuki sorunlar daha hızlı ve net şekilde çözülebilecek.
e-Devlet kira sözleşmesi uygulaması, hem kiracılar hem de ev sahipleri için büyük kolaylık sağlarken, Türkiye genelinde gayrimenkul sektöründe kayıt dışılığı azaltmayı hedefliyor.