Gayrimenkul satış adetlerinde son iki aydır kaydedilen yükseliş eğrisinin devam edip etmeyeceği merakla bekleniyor. Peki, gayrimenkul satış ve kira fiyat artışları yıl sonuna doğru nasıl bir seyir izliyor? Türkiye’nin en büyük proptech şirketi Endeksa’nın güncel konut değer raporu verilerine göre, yıllık gayrimenkul fiyat artışları Eylül 2024’te de enflasyonun altında kalmaya devam etti.
Büyük veri analizi ve yapay zekâ teknolojisiyle gayrimenkul değerleme ve bölgedeki en iyi, en güvenilir emlak danışmanlarına ulaşma imkânı sunan Endeksa’nın raporunda, satılık konut fiyatlarının bir yıl içerisinde %27,5; son bir ayda ise %3 yükseldiği görülüyor. Ancak reel fiyat değişimlerine bakıldığında (enflasyondan arındırılmış) satılık fiyatların yıllık %15, düştüğü gözlemleniyor. Aylık reel değişim ise %0 düzeyinde. Eylül ayı sonu itibarıyla Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 27 bin 356 TL/m2, ortalama konut fiyatı ise 3 milyon 584 bin TL olarak gerçekleşti. Konut yatırımının ortalama geri dönüş süresi ise 13 yıl oldu.
Endeksa Genel Müdürü ve Kurucu Ortağı Görkem Öğüt, Eylül 2024 verilerine dair yaptığı açıklamada, şu ifadeleri kullandı: “Geçtiğimiz ağustos ayında yılın en yüksek reel düşüşü olan %17’yi görmüştük, eylülde bu oran %15 oldu. 2021 yılında satılık konut fiyatlarında yaşanan astronomik artışlarla açılan makas, bu yılın başından beri yavaş da olsa kapanma sürecinde. Piyasanın durağanlaşmayla birlikte dengelendiği bir dönemdeyiz. Ancak yıl sonuna doğru faizde düşüş, dolarda yükseliş beklentilerinin gerçekleşmesi durumunda piyasanın yeniden hareketlenmesi an meselesi. Birçok ev sahibinin mülkün satışını bu beklenti nedeniyle bir süre ertelemeye karar verdiğini görüyoruz. Endeksa olarak biz bu dönemi bir alım fırsatı olarak değerlendiriyoruz. Özellikle oturum amaçlı konut düşünenlere, bu fırsat dönemini kaçırmamalarını öneriyoruz.”
4 büyük ilde en fazla fiyat değişimi Ankara ve İzmir’de
Ankara, İstanbul, Antalya ve İzmir illeri karşılaştırıldığında en yüksek nominal değer artışı, İzmir ve Ankara’da yaşandı. İki ilde satılık konut fiyatlarındaki yıllık değişim nominal olarak %29,4 artış olarak kaydedilirken bu veriler enflasyondan arındırıldığında fiyatların reel olarak %14 azaldığı görüldü. İzmir’de ortalama konut metrekare satış fiyatı 35 bin 651 TL/m2, ortalama konut fiyatı ise 4,5 milyon TL oldu. Başkentte ortalama konut metrekare satış fiyatı 22 bin 841 TL/m2; ortalama konut fiyatları ise 3 milyon TL.
İzmir ve Ankara’yı, %28,4’lük yıllık nominal artışla İstanbul izledi. Enflasyondan arındırılmış verilere göre İstanbul’da satılık konut fiyatları bir yılda %15 düşüş gösterdi. Mega şehirde ortalama konut metrekare satış fiyatı 41 bin 267 TL/m2, ortalama konut fiyatı ise 4,7 milyon TL.
Antalya’da ise yıllık değer artışı %18 seviyesindeyken, enflasyondan arındırılmış rakamlara göre artış hızında %22 oranında azalma görülüyor. Antalya’da ortalama konut metrekare satış fiyatı 36 bin 95 TL, ortalama konut fiyatı 4,2 milyon TL.
Türkiye geneli konut piyasasında en yüksek satış fiyatlarında Muğla öne çıkıyor. Turizm merkezlerinden Muğla’da ortalama konut metrekare satış fiyatı 62 bin 812 TL/m2 iken ortalama konut satış fiyatı 8,2 milyon TL olarak gerçekleşti. Ortalama satılık konut fiyatlarının en düşük olduğu il ise Kilis. Kilis’te ortalama konut metrekare satış fiyatı 14 bin 872 TL/m2 iken, ortalama konut satış fiyatı ise 1,8 milyon TL.
Kiralık konut piyasasında da artış hızındaki yavaşlama trendi devam ediyor. Endeksa verilerine göre, eylül ayında kiralık konut fiyatları yıllık bazda %46, aylık bazda ise %1 artış gösterdi. Ancak veriler enflasyondan arındırıldığında kiraların geçtiğimiz yıla göre %3, bir ay öncesine göre ise %2 reel düşüşte olduğu anlaşılıyor. Türkiye genelinde eylül ayında yeni kiralanan konutların ortalama metrekare fiyatı 177 TL/m2; ortalama kira fiyatları ise 19 bin 479 TL.