Kiralar Katlandı, Ama Asgari Ücretle Hâlâ Ödenebiliyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2022 Nisan’dan bu yana madde sepeti fiyatlarını açıklamasa da, geçmiş veriler üzerinden yapılan hesaplamalar önemli bir tabloyu gözler önüne seriyor.

  • 2010 sonunda kiracılar ortalama 488 TL kira ödüyordu.

  • 2015’te bu rakam 669 TL oldu.

  • 2020’de 1.122 TL'ye yükseldi.

  • 2022 Nisan’da açıklanan son değer olan 1.408 TL, TÜİK’in enflasyon hesaplamalarına göre 2024 sonunda 8.170 TL'ye kadar çıkıyor. Bu, %480’lik bir artış anlamına geliyor.

Ev Fiyatları Uçtu: 100 m² Bir Daire 3,6 Milyon TL

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerine göre, konut birim fiyatları son 14 yılda dramatik biçimde yükseldi:

  • 2010’da 100 metrekarelik bir ev ortalama 106.270 TL idi.

  • 2015’te 221.720 TL oldu.

  • 2020’de 397.200 TL'ye çıktı.

  • 2024 sonunda ise aynı büyüklükteki bir evin fiyatı 3.606.130 TL seviyesine ulaştı.

Bu da ev fiyatlarında yaklaşık 34 katlık bir artışa işaret ediyor.

Ev Fiyatı-Kira Oranı Gittikçe Açılıyor

Ev fiyatlarının kiraya oranı yıllar içinde artış gösterdi:

  • 2010’da bir ev, ortalama 218 aylık kira bedeline denk geliyordu.

  • 2015’te bu oran 331 kira,

  • 2020’de 354 kira,

  • 2024’te ise 441 kira seviyesine çıktı.

Bu tablo, konut fiyatlarının kira artışından çok daha hızlı yükseldiğini ortaya koyuyor.

Asgari Ücret Kiraya Yetişiyor Ama Eve Değil

Asgari ücretin kiraya ve ev fiyatlarına oranı da önemli değişiklikler gösterdi. Kira açısından bakıldığında, asgari ücretli halen kira ödemekte zorlanmıyor:

Üç Ana Caddede Kiralama Hacmi 2014'ten Bu Yana En Düşük Seviyede Üç Ana Caddede Kiralama Hacmi 2014'ten Bu Yana En Düşük Seviyede

  • 2010’da asgari ücret 1,56 kira ederken,

  • 2015’te 1,80 kira,

  • 2020’de 2,07 kira,

  • 2024’te ise 2,08 kira seviyesine ulaşıyor.

Ancak iş ev almaya geldiğinde tablo dramatik şekilde değişiyor:

  • 2010’da asgari ücret, bir evin %0,72’sine denk gelirken,

  • 2024’te bu oran sadece %0,47 oluyor.

Kira Ödeniyor Ama Ev Almak Gittikçe Uzaklaşıyor

Özetle; asgari ücretle çalışanlar, mevcut kira düzeylerine göre barınma ihtiyacını karşılayabiliyor gibi görünse de, ev sahibi olma hayali her geçen yıl daha da uzaklaşıyor. Kiralardaki artış yüksek olsa da, konut fiyatları bu artışın çok daha ötesine geçmiş durumda. Ekonomik göstergeler, asgari ücretli için ev sahibi olmanın artık çok daha uzun vadeli ve zorlayıcı bir hedef haline geldiğini gösteriyor.