Konut Satışlarında Dikkat Çeken Veriler
Ekim ayında toplam konut satışları 165 bine yükselerek, Aralık 2022'den bu yana en yüksek aylık seviyeye ulaştı.
Satışlar, bir önceki yıla göre %76,1 arttı ve Mayıs 2022'den bu yana en hızlı yükselişi kaydetti.
İpotekli satışların payı %12,8 ile Ağustos 2023'ten bu yana en yüksek düzeye çıktı.
Yeni konut satışları, bir önceki yıla göre %97 artarak 2021 sonundan bu yana en sert yükselişi gördü. Yeni konutların toplam satışlardaki payı da %35 ile Aralık 2022’den bu yana zirve yaptı.
2022’deki "Konut-Mania" Tekrar Eder mi?
Bu olasılık düşük görünüyor. 2022'deki fiyat sıçramasını tetikleyen ekonomik koşullar bugün mevcut değil:
Faiz ve Enflasyon Dinamikleri Değişti:
O dönemde politika faizi düşerken enflasyon hızla yükselmiş, TL'deki değer kaybı vatandaşları konut ve otomobil gibi yatırım araçlarına yöneltmişti. Bugün ise TL'ye olan talep artıyor, TL'nin mevduattaki payı yeniden %50’nin üzerine çıktı.
Fiyat-Maliyet İlişkisi Dengeleniyor:
Yeni konut fiyatlarının inşaat maliyet endeksi ile paralel hareket etmesi beklenir. 2022’de bu denge bozulmuş, fiyat artışları maliyetleri aşmıştı. Şu an ise fiyat artışları, maliyetlerle daha uyumlu.
Dolar Bazında Fiyatlar Hâlâ Yüksek:
Türkiye genelinde konut metrekare fiyatları, 2010-2018 arasında 600-800 dolar bandında seyrederken, 2023’te 1160 dolarla zirve yaptı. Üçüncü çeyrek itibarıyla fiyatlar 1015 dolara geriledi. İstanbul’da ise 1884 dolara çıkan metrekare fiyatları, 1557 dolara düştü.
Konut Fiyatlarındaki Reel Durum
Son iki yılda %186’ya kadar çıkan fiyat artış oranı, günümüzde %30’un altına indi. Reel olarak fiyatlar son 8 aydır geriliyor. Talepteki artış, kısa vadede fiyatları yukarı çekebilir; ancak mevcut ekonomik koşullar fiyatların yatırım aracı olacak seviyeye çıkmasını zorlaştırıyor.
Yaklaşan Veriler ve Beklentiler
Konut piyasasının geleceği açısından önümüzdeki günlerde açıklanacak ekonomik veriler kritik önem taşıyor:
18 Kasım: Ekim ayı konut fiyat endeksi.
21 Kasım: Kasım ayı tüketici güven endeksi ve PPK faiz kararı.
22 Kasım: Ekim ayı kurulan ve kapanan şirket verileri.
Konut satışlarındaki artış piyasada bir toparlanma sinyali verse de, fiyatlarda 2022’deki gibi spekülatif bir sıçrama beklenmiyor. Talep artışı fiyatları yukarı çekebilir; ancak bu artış kontrollü bir seviyede kalacaktır. Ekonomi politikalarının istikrarı, konut piyasasındaki fiyat hareketlerinin de dengede kalmasına yardımcı olacaktır.
