Konut Satışlarındaki Artışın Nedenleri
Son iki yılda yüksek politika faizleri nedeniyle cazip hale gelen mevduat getirileri, 2025 yılı için TCMB’nin faiz indirimi beklentisiyle eski cazibesini yitirmeye başladı. Bu durum yatırımcıların daha güvenli ve uzun vadeli bir seçenek olarak konuta yönelmesine neden oldu.
Öte yandan, döviz kurundaki istikrar ve Borsa İstanbul’daki dalgalanmalar, yatırımcıları reel varlıklara yöneltti. Özellikle kira çarpanının 18-20 yıl seviyelerinden 15 yıl seviyelerine düşmesi, konutu daha cazip bir yatırım aracı haline getirdi. Büyükşehirlerde konut fiyat artışlarının enflasyonun gerisinde kalması, ancak kira fiyatlarının yükselişini sürdürmesi de yatırımcıların ilgisini artıran faktörler arasında.
İpotekli Satışlardaki Artışın Sebepleri
2024 yılı boyunca düşüş gösteren ipotekli satışlar, TÜİK verilerine göre yeniden yükselişe geçti. Bunun temel sebepleri arasında, TCMB’nin faiz indirimi sürecine girmesi ve gelecekte konut fiyatlarının daha da artacağı beklentisi yer alıyor. Tüketiciler, konut kredisi faizleri daha da düşmeden harekete geçmeyi tercih ediyor.
Ağustos 2023’te devreye giren BDDK’nın kredi sıkılaştırıcı tedbirlerinin 2025’te kaldırılması halinde, ipotekli satışlarda yeni bir sıçrama yaşanabilir. Bankaların kredi verme iştahının artması, düşük faiz ortamında konut talebini artırarak fiyatları yukarı çekebilir.
Türkiye’de konut kredileri büyük ölçüde sabit faizli olduğu için tüketiciler, gelecekte faiz artışlarından etkilenmemek adına şimdiden kredi ile konut alımına yöneliyor. Daha önce 2008 ve 2019 yıllarında benzer trendler görülmüştü.
Arz Tarafında Neler Oluyor?
TÜİK Yapı İzin İstatistikleri, 2024’ün son çeyreğinde yeni inşaat ruhsatlarında sınırlı bir artış olduğunu ve 2023’e kıyasla düşüş yaşandığını gösteriyor. Bu durum, kısa vadede yeni konut arzının düşük seyredeceğine işaret ediyor. Özellikle büyükşehirlerde yeni projelerin azalması, mevcut konut stoklarının değer kazanmasına yol açabilir.
İnşaat maliyetlerindeki yükseliş de arzı baskılayan önemli faktörlerden biri. Yıllık bazda %35 artış gösteren maliyetler, arsa fiyatları, işçilik giderleri ve malzeme maliyetlerindeki yükselişle birleşerek yeni konut üretimini zorlaştırıyor. Bu da mevcut konut fiyatlarını yukarı çeken temel unsurlardan biri olarak öne çıkıyor.
Konut Piyasasını Neler Bekliyor?
2025 yılında konut piyasasının yönünü belirleyecek en kritik unsurlar arasında TCMB’nin faiz kararları, enflasyon gelişmeleri ve inşaat sektöründeki arz dinamikleri yer alıyor.
Ancak asıl soru şu: Hangi gelir grubu bu konutları satın alabilecek? Son yıllarda konut fiyatlarındaki artış, gelir artış hızını geride bıraktı. Orta ve düşük gelir grupları için konuta erişim giderek zorlaşırken, orta-üst gelir grubu alımların büyük bölümünü oluşturuyor. 2025 yılında satış adetleri yüksek seviyelerde mi kalacak, yoksa konut erişim sorunu daha da derinleşerek satışları sınırlayacak mı? Bunu önümüzdeki dönemde göreceğiz.