Verileri değerlendiren EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, “2023 yılında Aralık ayında 138.577 adet konut satışı ile 2022 yılında olduğu gibi yılın en yoğun satış gerçekleşen ayı oldu. 2023 yılı Aralık ayında gerçekleşen konut satışlarına baktığımızda 138.577 adet konutun satılmış olduğunu görüyoruz. Konut satış seviyeleri 2022 Aralık ayında gerçekleşen 207.963 adet satışa göre 2023 yılı Aralık ayında yüzde 33,4 oranında düşüşle kapattı. Yılsonuna kadar olan satışları ve bunların içindeki ipotekli satışları kıyasladığımızda yüzde 18,9’dan yüzde 14,5’e düştüğü görülüyor.” dedi.
İpotekli konut satışları Aralık ayında bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla % 72,3 oranında düştü
Yazıcı, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
İpotekli satışlar 2023 yılı Aralık ayında 6.042 olarak gerçekleşti, 2022 Aralık ayında ise 21.796 olarak gerçekleşmişti. Bu açıdan bakıldığında yüzde 72,3 oranında düşüş olarak görülüyor.
2020 yılında yüzde 38 civarında olan ipotekli konut satışları ilerleyen yıllarda düşüş trendine girerek 2023 yılında yüzde 15 seviyelerine kadar gerilemiş oldu.
İpotekli satışlar tarihinden en düşük dönemini yaşıyor Aralık ayında aylık 138.577 adet satışın sadece 6.042’sinde konut kredisi kullanıldı. Yani toplam aylık satış içindeki ipotekli satışın payı yüzde 5 bile olamadı yüzde 4,32’de kaldı. Kredi kullanımındaki sınırlandırmaların sonuçlarını burada görebiliyoruz. Kredi almak isteyen vatandaşın krediye ulaşma imkanı azalınca ipotekli satışların büyüklüğü artmadı.
Özetle İpotekli satışlar 2023 yılı Aralık ayında bir önceki aya kıyasla yüzde 4,3 oranında azaldı. 2023 yılı Aralık ayında, toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 14,58 olarak gerçekleşti.
Diğer bir açıdan baktığımızda yılsonu kümülatif veriler bize başka bir şey söyledi:
2023 yılı Aralık ayı sonu itibariyle baktığımızda gerçekleşen toplam ipotekli konut satışları 2022 yılının aynı döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışlarına kıyasla yaklaşık yüzde 72,3 oranında düşüş gösterdi.
2023 yılı Aralık ayı sonu itibariyle gerçekleşen kümüle konut satışlarının içinde ipotekli satışların oranı yüzde 14,5 mertebelerinde gerçekleşti. 2022 yılında ise bu oran yüzde 18,9 seviyelerindeydi.
Aralık Ayında 51 bin 243 adet konut ilk defa el değiştirdi
Bir başka önemli veri de ilk satışlar, Aralık ayında gerçekleşen ilk el konut satışları bir önceki aya göre yüzde 68,2 oranında artarak 51.243 adet açıklandı. Aralık ayında, toplam konut satışları içinde ilk el konut satışlarının payı yüzde 30,96 olarak gerçekleşti.
Ancak çok önemli bir gerçek var ki ilk satış rakamları 2023 yılı 11 ayı boyunca 30 bin seviyelerinde gerçekleşirken Aralık ayında en yüksek rakamını yakaladı ve 51.243 adet ilk konut tapuda işlem gördü.
İlk satışların toplam satış içindeki içinde ki payını kıyasladığımızda son yıllarda hep yüzde 30 civarında olduğunu görüyoruz, yine değişmedi değişiklikler minör seviyede.
Büyükşehirlerde durum nasıl değişti
İstanbul, İzmir ve Ankara özelinde bakacak olursak; 2023 yıl sonu itibariyle kümüle konut satışlarının, 2022 yılı aynı dönemine nazaran İstanbul’da yaklaşık yüzde 23,5 İzmir’de yüzde 21,6 ve Ankara’da ise yüzde 9,3 oranında azaldığı görülmektedir. İstanbul konut satışında yine lider ilimiz. Türkiye’ de satılan her 100 konuttan takribi 17’si İstanbul’da satılıyor.
Aralık ayında yabancılara yapılan konut satışları bir önceki aya göre yüzde 11,9 oranında azaldı.
Yabancı satışları 2022-2023 yılları kümülatif olarak kıyaslandığında yaklaşık 67 binden 35 bine geriledi. 2023 yılı Aralık ayı sonu itibariyle yabancılara yapılan konut satışlarına baktığımızda bir önceki yılın aynı dönemine göre satışlar %67,7 oranında azaldı.
Aralık ayında toplam 2.064 adet yabancıya konut satıldığı açıklandı. 2023 yılı Aralık ayı sonu itibariyle yabancıya satılan kümüle konut adedinin Türkiye geneli toplam satışlar içindeki oranı sadece %2,86 oldu. 2022 yılı aynı döneminde bu oran %4,54’dü.
Aralık ayında yine Rusya açık ara konut alımında birinci sırada oldu. 2023 yılı kümülatif toplam satış sayısında Ukrayna birinci oldu. İran ve Irak onu takip etti.
Yabancıya satışta Aralık ayında ilk sırayı 796 adet konut satışı ile İstanbul ili aldı. İstanbul’u sırasıyla 609 adet konut satışı ile Antalya ve 230 adet konut satışı ile Mersin ili izledi.