Hürriyet'ten Gülistan Alagöz'ün haberine göre, ülke genelinde ev sahipliği oranı giderek geriliyor. Artan fiyatlar, krediye erişim sorunu ve yüksek faiz oranları ev sahibi olmayı engelliyor.
Öyle ki artık sadece dar gelirliler değil, orta ve orta üstü gelirliler de ev hayali kuramıyor. Son yıllarda alıcı kitlesinde yaşanan bu daralma konut üreticilerini yeni modeller geliştirmeye itiyor.
Sektörün önde gelen markaları son aylarda ‘kademeli satışa’ başladıklarını açıklıyor. İşte o modellerden bazıları...
AŞAMALI KONUT SİSTEMİNİ KURDU
Gayrimenkul sektörünün bilinen markalarından Fuzul, ‘aşamalı konut sahibi olma sistemi’ni kurdu. Bu modelde önce konutun arsa payı alınıyor, sonra inşaat maliyeti de ödenerek iki aşamada ev sahibi olunuyor.
İlk örnek proje Başakşehir, sonra da Ispartakule’de yer aldı. Geçtiğimiz aylarda Ispartakule’de arsa payları 890 bin TL’den başlayan fiyatlarla satıldı. Proje ilgi görünce aynı model Pendik’e de taşındı.
Pendik projesinde 2+1 dairenin arsa payı 1 milyon 550 bin liradan başlayan fiyatla satışa çıktı. Şirket bünyesinde 36 aya varan vade yapılırken, inşaatın sözleşme tarihinden itibaren 12 ay sonra başlayacağı açıklandı.
Evin arsasına sahip olan kişilerin, inşaat başlangıcında inşaat maliyetini peşin veya taksitler halinde ödeyeceği belirtildi. Dairelerin tesliminin ise 36 ay içerisinde yapılması planlanıyor.
HEDEF FİYATLARI YÜZDE 30-40 DÜŞÜRMEK
Kademeli konut satışına hazırlanan firmalardan biri de Babacan Yapı. Yeni yıla iddialı giriş yapan şirket, iki yılda 10 projede 20 milyar liralık yatırım yapacağını açıkladı. Şirketin gündemindeki projelerden biri de erişilebilir fiyatlı konut üretmek.
Bu amaçla konut bedelinin önce ‘arsa’, sonra ‘inşaat maliyeti’ şeklinde iki aşamada alınması planlanıyor. Yeni modelde Babacan Yapı’nın en büyük avantajı arsaları olacak.
Bilindiği gibi konut fiyat artışında en büyük etken arsa maliyeti. Ancak Babacan Yapı bugünün maliyetleri ile bir arsa alıp bu modele girmeyecek. Şirket, portföyünde bulunan geçmiş yıllarda alınan arsaları kullanacak.
Burada sağlanan avantajla fiyatların yüzde 30 - 40 daha düşük olması planlanıyor. Şirketin yeni sistemi mart ayında duyurması, ilk projeye de İstanbul Anadolu yakasında başlaması bekleniyor.
ÖNCE ARSALARI SATTI ŞİMDİ EVLERİ YAPACAK
-Konuta erişim zorlaşınca arsa satışları arttı. Kimi tüketici yatırım, kimi de ev sahibi olmak için alıma geçti. Pandemi ve depremler de müstakil ev isteğini tetikleyince bu alana talep patladı.
Son dönemde arsa satışı odaklı birçok şirket kurulurken, markalı konut sektöründe ilk adımı atan Nef oldu. Şirket üç yıl önce, altyapısı hazır arsa satışına başladı, 17 arsa projesi geliştirdi.
Bunlardan 10’unda satışlar bitti ve 4 binin üzerinde tapu teslimi yapıldı. Şirket şimdi de bu arsalar üzerinde ev geliştirmeye başlıyor. Müstakil ev ya da modüler yapılarla kurulan evler bu arsalarda yerini alacak.
Böylece söz gelimi 4 - 5 milyon liralık ev alamayan bir tüketici önce 1 - 1.5 milyon liraya arsa alacak, sonra bütçesi uygun olunca evini yaptırabilecek.
Altyapı, ruhsat, tapu işlemleriyle şirketin ilgilendiği, bu sayede tüketiciye bireysel olarak arsa alıp ev yaptırmaktan daha avantajlı bir seçenek sunulduğu belirtiliyor.
KONUT ALAMAYAN ORTAK OLACAK
Bu yıl gayrimenkulde yeni enstrümanların devreye girmesiyle küçük yatırımcılar için yeni modellerin ortaya çıkması bekleniyor.
Sektör temsilcilerinin verdiği bilgiye göre; Sermaye Piyasası Kurulu, (SPK) ‘Proje Gayrimenkul Yatırım Fonları’ için hazırlıklarını tamamladı.
Gayrimenkul Yatırım Fonları’ndan sonra proje fonlarının da ilgi göreceği öngörülüyor. Bu modelle şirketler fon üzerinden sağladığı finansmanla yatırım yapacak. Söz gelimi 10 milyon liraya ev alamayan tüketici küçük birikimleriyle milyarlık projelere ortak olacak.
ORTALAMA FİYATLA AYLIK TAKSİT 149 BİN TL
-Fiyat artış hızı yavaşlasa da rakamların geldiği nokta konuta erişimin ne kadar zor olduğunu gösteriyor. Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa’nın son raporuna göre Türkiye’de konut fiyatları bir yılda yüzde 84 değer kazandı.
Türkiye’de ortalama konut fiyatı 3 milyon 92 bin 700 lira ve metrekare satış fiyatı ise 23 bin 790 lira olarak gerçekleşti.
İstanbul’da yıllık değer artışı yüzde 73 olurken, ortalama metrekare fiyatı 36 bin 262 lira, ortalama konut fiyatı ise4 milyon 170 bin 130 lira olarak tespit edildi.
Gelin ortalama fiyat üzerinden bir ödeme planı çıkaralım. İstanbul’da 4.2 milyon liralık ev alan birinin, evin değerinin yüzde 90’ı kadar kredi çektiğini düşünelim.
3 milyon 780 bin liralık kredi için olumlu dönüş alınsa dahi kamu bankasının yüzde 3.89 faizi ile 10 yıl vade yapılması halinde aylık taksit tutarı yaklaşık 148 bin 600 lira. Bu rakam dar gelirlilerden sonra şimdi de beyaz yakalıların neden ev sahibi olamadığını gösteriyor.
