TÜİK'in Hanehalkı Bütçe Araştırması'nın 2023 yılı sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 23,9 ile konut ve kira harcamaları alırken, ikinci sırayı yüzde 21,9 ile ulaştırma harcamaları, üçüncü sırayı ise yüzde 20,6 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları aldı.
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama türleri ise yüzde 0,8 ile sigorta ve finansal hizmetler, yüzde 1 ile eğitim hizmetleri ve yüzde 1,9 ile eğlence, spor ve kültür harcamaları oldu.
Hanelerin tüketim harcamalarını karşılaştırılabilir hale getirmek amacıyla hanehalkı büyüklüğü ve kompozisyonu dikkate alınarak elde edilen eşdeğer fert başına tüketim harcaması kullanılmaktadır. Aylık ortalama tüketim harcaması hanehalkı başına 24 bin 383 lira ve eşdeğer fert başına 12 bin 521 lira olarak tahmin edildi.
HARCAMA KALIPLARI DEĞİŞTİ
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına yüzde 22,8, konut ve kira harcamalarına yüzde 22,2 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 18,9 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına yüzde 27,3, konut ve kira harcamalarına yüzde 19,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19,5 pay ayırdı.
DÜŞÜK GELİRLİLER GIDAYA İKİ KATTAN FAZLA PAY AYIRDI
Gelire göre sıralı Yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2023 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci Yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına Yüzde 36,6, konut ve kira harcamalarına Yüzde 29,2, ulaştırma harcamalarına Yüzde 8,8 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarına Yüzde 5,4 pay ayırdı.
En yüksek gelir grubu olan beşinci Yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına Yüzde 28,3, konut ve kira harcamalarına Yüzde 21, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına Yüzde 14,5 ve lokantalar ve konaklama hizmetleri harcamalarına Yüzde 6,9 pay ayırdı.
