Sanayi Arsası Fiyatları Yatırımları Zorlaştırıyor
Sanayiciler, yeni yatırım yaparken en büyük sorunlardan birinin sanayi arsası bulamamak olduğunu vurguluyor. Yüksek maliyetler nedeniyle fabrika ve makine yatırımlarına ayrılması gereken sermaye, arazi satın alımına harcanmak zorunda kalıyor. Bu da sanayicileri altyapısı yetersiz, plansız bölgelere yönelmeye itiyor ve sürdürülebilir büyümenin önünü tıkıyor.
Ev ve Mutfak Eşyaları Sanayicileri ve İhracatçıları Derneği (EVSİD) Kurucu Başkanı Burak Önder, sanayi arsalarının aşırı pahalı olmasının iş dünyasını zorladığını belirterek şunları söyledi:
“Bugün Esenyurt-Kıraç bölgesinde sanayi arsalarının metrekare fiyatı 250 dolara kadar yükseldi. Oysa gelişmiş ülkelerde bu rakam 15-20 dolar seviyelerinde. Sanayicinin elindeki parayı arsaya yatırmak yerine üretim süreçlerine, teknolojiye ve insan kaynağına yönlendirmesi gerekiyor.”
Türkiye'de Sanayiye Ayrılan Alan Avrupa'nın Çok Gerisinde
Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın sektörel bölgeler oluşturma planları olumlu karşılansa da yeterli seviyeye ulaşmış değil. Türkiye’de toplam yüzölçüm içinde sanayiye ayrılan pay binde 3-4 seviyesinde. Bu oran, İtalya’da %2,12, Fransa’da %1,5, Almanya’da ise %4,5 seviyesinde bulunuyor. Türkiye’de sanayi için ayrılan toplam alan 300 bin hektar olup, bunun yalnızca 100 bin hektarı organize sanayi bölgesi (OSB) sınırları içinde yer alıyor.
Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Başkanı İbrahim Burkay, Bursa’nın sanayi arsası sorununa dikkat çekerek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Bursa, Türkiye’nin en önemli sanayi ve ihracat merkezlerinden biri olmasına rağmen yalnızca 50 milyon metrekare sanayi alanına sahip. Bursa’daki 17 organize sanayi bölgesinin toplam büyüklüğü, rekabet ettiğimiz ülkelerde tek bir OSB büyüklüğüne eşit. Bu yetersizlik, yatırımların önündeki en büyük engellerden biri.”
Sanayi Arsası Bulunamıyor, Yatırımlar Anadolu’ya Kayamıyor
Sanayiciler, Anadolu’da yatırım yapmak istese de lojistik altyapı eksikliği nedeniyle bu bölgeleri tercih edemiyor. Avrupa ve Çin’de uygulanan sektörel kümelenme modellerine dikkat çeken sanayiciler, bu modelin Türkiye’de de hızla hayata geçirilmesi gerektiğini belirtiyor. Sanayi bölgelerinin limanlara, demiryolu hatlarına ve lojistik merkezlerine entegre edilmesi gerektiği vurgulanıyor.
Burkay, sanayi alanlarının genişletilmesi gerektiğini belirterek şu ifadeleri kullandı:
“KOBİ’lere yer tahsis edilmesi halinde mevcut alanlarını iki katına çıkarabilirler ve cirolarını da 10 milyon TL’den 20 milyon TL’ye yükseltebilirler.”
Sanayi Arsası Fiyatları 5 Katına Çıktı
Bursa’da sanayi arsalarının fiyatlarının Avrupa’nın en büyük ticaret merkezleriyle yarıştığını belirten Burkay, yatırım yapmak isteyen sanayicilerin büyük zorluklarla karşılaştığını söyledi:
“Vişne Caddesi’nde metrekare fiyatları o kadar yüksek ki Avrupa’nın en prestijli alışveriş caddeleriyle aynı seviyeye geldi. Bir yatırımcı, arsa alıp bina inşa ettikten sonra elinde makine ve üretim yatırımı için sermaye kalmıyor.”
Sanayi arsası konusunun Türkiye’nin üretim gücü için kritik bir sorun haline geldiğini belirten sektör temsilcileri, bu sorunun çözülmemesi halinde Türkiye’nin küresel rekabet gücünü kaybedebileceği konusunda uyarıyor.
Sanayi Arsası Sorununun Çözümü İçin Neler Yapılabilir?
Sanayiciler, devletin sanayi bölgelerini artırarak, yatırımcılar için daha uygun koşullar sunması gerektiğini belirtiyor. Sanayi imarlı arsalara erişimi kolaylaştırmak, lojistik altyapıyı güçlendirmek ve sanayi bölgelerini limanlara entegre etmek, Türkiye’nin sanayi üretimini artırmak için kritik adımlar arasında gösteriliyor. Özellikle İstanbul, İzmir, Bursa, Kocaeli ve Gaziantep gibi şehirlerde sanayi imarlı arsa yatırımları büyük önem taşıyor.
Madeni Yağ ve Petrol Ürünleri Sanayicileri Derneği (MAPESAD) Başkanı Tayfun Koçak da sanayi arsalarının hızla tükenmekte olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi:
“Gebze’de yer kalmadı, Sakarya doldu, Bilecik neredeyse tamamen doldu. Düzce’de bile sanayi arsasının metrekare fiyatı 125 dolara ulaştı. Yatırım yapacak sanayiciler yer bulmakta büyük zorluk çekiyor.”
Sanayi arsası fiyatlarının ve arzının, Türkiye’nin üretim gücü üzerindeki etkisi giderek büyüyor. Sanayiciler, yatırım yapmak için daha uygun koşullar talep ederken, devletin bu konuda atacağı adımlar merakla bekleniyor.
