Yüzde 25 Sınırını Dinleyen Yok

TGRT Haber'de yer alan habere göre, pandemi sonrası yükselen enflasyon ve dövizdeki artışla birleşince konut sektörü derinden yara aldı. İnşaat maliyetleri yükselirken konut arzı ise talebin çok gerisinde kaldı. Bu durum hem satılık hem de kiralık konut fiyatlarının bir anda tavan yapmasına neden oldu. Öyle ki 2022-2023 döneminde konut fiyatlarında yüzde 150’nin üzerinde artış meydana geldi. SATILIK KONUTTA ÇILGINLIK BİTTİ AMA... Hükûmet piyasayı domine etmek için bir takım düzenlemeleri devreye aldı. 2023 yılı son çeyreği itibarıyla satılık konut fiyatlarında yükseliş frene bastı, ancak kiralık konut talebinin artması nedeniyle bu alandaki yükselişler devam etti. Özellikle büyükşehirlerde kiralık konut fiyatlarının en fazla arttığı bölgeler oldu. Sektör temsilcileri kiralık konut talebinin karşılanması ve piyasanın düzene girmesi için üretimin artması gerektiği görüşünde birleşiyor. Peki bu nasıl mümkün olacak? İşte Türkiye gazetesinin haberine göre kiralık fiyatlarını aşağı çekecek 7 formül: ARSALARA İSTİMLAK ŞART Yalnızca konut arzının artması; hızla artan nüfus ve yüksek talep sebebiyle bu probleme çözüm olamıyor. Bu yüzden geniş çerçeveli bir strateji ortaya koymak gerekiyor. Bir diğer konu da alınan arsaların yatırım amaçlı tutulması… Bunu hem bireysel yatırımcı hem de özel şirketler yapabiliyor. Mevcut ekonomik şartlarda arsaların iyi prim yapması sebebiyle uzun vade bekletilebiliyor. Bu noktada devletten alınacak olan arsaların takibi iyi yapılmalı. Bir sene içinde inşaat başlamazsa devlet istimlak hakkını kullanabilmeli. TERSİNE GÖÇ ARTMALI Taşı toprağı altın diye gelinen metropoller eski cazibesini yitirdi. Hayat pahalılığından büyükşehirlerden taşraya göç başladı. Ancak büyükşehirler hâlâ çok kalabalık. Bu sebeple kentten köye tersine göç teşvik edilmeli. Bu noktada hükûmetin bazı destekleri var. Mesela köyünde çiftçilik yapacak olanlara bazı destekler veriliyor. Ya da Anadolu’da arsa alanlara ev yapmaları için uygun şartlarda kredi imkânı sağlanıyor. MÜLKİYET DAVALARI SÜRECİ TIKIYOR Miras yoluyla devredilen arsa veya konutlar mal paylaşım problemi sebebiyle piyasaya kazandırılamıyor. Mahkemelerde bekleyen binlerce dava bulunuyor. Bu mülkiyet davalarının bir an önce sonuçlandırılması için özel bir birim kurulmalı. İhtisas mahkemelerine özel yetkiler verilebilir. Ya da ara bulucuların bu konudaki yetkileri genişletilebilir. YENİ İMAR ALANLARINA İHTİYAÇ VAR Arzın artması için mutlak suretle yeni imar alanları açılmalı. Atıl durumda bulunan hazine arazilerinin konut projelerine dönmesi için yeni bir yol haritası hazırlanmalı. Yalnızca arazi vermek yetmez, ayrıca bu alanlara altyapı hızla götürülmeli. İmara açılan arazilerde özel şirketler dışında; devlet eliyle ‘kiralık konutlar’ da inşa edilebilir. Burada TOKİ ve Emlak Konut aktif rol oynayabilir. BOŞ DURAN EVE VERGİ ÖDENMELİ Bir diğer konu da boş tutulan evler… Sadece İstanbul’da 500-700 bin arasında boş daire olduğu tahmin ediliyor. Ev sahipleri yüzde 25 zam sınırına takılmamak, daha fazla prim yapacak ya da farklı sebeplerden dolayı evlerini kiraya vermiyor. Bu da ihtiyacın karşılanmasına engel oluyor. Dünyanın birçok ülkesinde olduğu gibi bizde de boş evlerden vergi alınabilir. Hükûmetin bu konuda bir çalışması var. Şayet devreye alınırsa kiralık konut piyasasında rahatlama gözlenecektir. İNŞAATÇILARA VERGİ KOLAYLIĞI GELMELİ Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), aralık ayı inşaat maliyet endeksi verisini açıkladı. Buna göre inşaat maliyet endeksi, 2023 yılı aralık ayında bir önceki aya göre yüzde 1,94 arttı, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 67,31 yükseldi. Öte yandan inşaat maliyetlerinde arsa payları da yüzde 50’leri geçti. Bu şartlarda müteahhitlere yeni proje üretmeleri için destek vermek gerekiyor. İnşaat malzemelerindeki KDV yükünün hafifletilmesi ilk adım olabilir. Ayrıca yeni finansman kaynakları da oluşturulmalı. ŞEHİRLERDE HIZLI DÖNÜŞÜM OLMAZSA OLMAZ Türkiye’de dönüştürülmesi gereken konut sayısı 5 milyonun üstünde, bunun 1,5 milyonu aciliyet arz ediyor. Sadece İstanbul’da acil dönüşüm ihtiyacı olan konut sayısı ise 600 bin civarında. Bu tablodan da anlayacağınız üzere kentsel dönüşüm ne pahasına olursa olsun hızlandırılmalı. Hem güvenlik hem de konut talebinin karşılanması bakımında oldukça önemli bir konu. Hükûmet bu konuda oldukça iyi işlere imza atıyor. Son olarak yürürlüğe alınan kentsel dönüşüm kredisi bu anlamda büyük bir fırsat sunuyor. Bu doğrultuda hak sahiplerine bir konut için 700 bin liraya kadar hibe, 700 bin liraya kadar da kredi verilecek. İş yerleri için ise 350 bin liraya kadar hibe, 350 bin liraya kadar da kredi desteği verilecek. Kredilerin vadesi 10 yıl olacak. İlk 12 taksite ise faiz uygulanmayacak. Kiracılara da bir kereye mahsus ve karşılıksız 100 bin lira tahliye desteği verilecek.

Yüzde 25 Sınırını Dinleyen Yok

Satılık konutta fiyatlar düşse de kiralıkta durum tam tersi. Konut azlığı fiyatları uçururken yüzde 25 zam sınırlamasına uyan da kalmadı. Buna rağmen fiyatları aşağı çekmek mümkün.

Kiralar 2025 Yılında Daha da Artacak

Konut Satışları Neden Artıyor?

Konutta Reel Gerileme Devam Ediyor

Konut Fiyatları 10 Yılda 20 Kat Arttı

Riyad’da Türk Gayrimenkul Rüzgarı Esti

Kira Fiyatlarında Düşüş Eğilimi Sürüyor!

Konut Fiyatında 'Düşük Faiz' Artışı Olur mu?

Konutta Son 4 Yılın En Düşük Fiyat Artışı

Ev Sahipleri Kısa Süreli Kiralama Yapabilir Mi?

Konut ve Kira Krizi Derinleşiyor