2025 Yılında Kira Piyasasında Beklenen Gelişmeler
Yazıcı, 2025 yılında kira piyasasında mevcut sorunların devam edeceğini öngörerek, şu değerlendirmelerde bulundu:
"2024 yılında gayrimenkul sektöründe alım ve satımlar, bir önceki yıla kıyasla büyük bir değişiklik göstermedi. Yüksek faiz oranları, alıcı ve satıcıyı birbirinden uzaklaştırdı ve işlemler genellikle nakit gerçekleşti. Ancak her koşulda, Türkiye’de aylık ortalama 115 bin konut satışı gerçekleşiyor ve bu rakam dönemsel olarak 120 bine kadar çıkabiliyor. Satışların büyük bölümü yılın ilk altı ayında yapılırken, ikinci yarıda daha yoğun bir dönem yaşanıyor. Barınma sorunumuz ise hala devam ediyor ve kısa vadede çözülmesi zor görünüyor."
Barınma Sorununun Sebepleri ve Çözüm Önerileri
Yazıcı, barınma krizinin başlıca sebeplerine değinerek şu açıklamalarda bulundu:
-
Yüksek İnşaat Maliyetleri: Artan maliyetler, konut üretimini zorlaştırıyor ve erişilebilir konut bulmayı güçleştiriyor.
-
Büyük Şehirlerde Nüfus Yoğunluğu: Sanayi ve hizmet sektörlerinin üç büyük şehirde toplanması, arz ve talep dengesini bozuyor.
-
Şehircilik Politikalarının Güncellenmesi Gerekiyor: Nüfus ve iş alanlarının ülke geneline yayılmasıyla barınma krizinin azaltılabileceği belirtiliyor.
Yazıcı, bu konuda şu önerilerde bulundu:
"Yaşama alanımızı genişletmemiz gerekiyor. Büyük şehirlerde sınırsız konut üretimi mümkün değil. Nüfusun ülke geneline yayılması için yerleşim ve şehircilik politikalarımızı değiştirmeli, desantralizasyon uygulamalıyız. Üç büyük şehirde yoğunlaşan nüfus, sürdürülebilir bir çözüm sunmuyor. Köylerimize geri dönerek altyapıyı güçlendirmeli ve bu sistemi geliştirmeliyiz. Yeni konut üretimi tek başına çözüm değil, mevcut kaynakların verimli kullanılması şart."
Sosyal Konut Projelerinin Önemi
Gündemdeki sosyal konut projelerine de değinen Yazıcı, bu projelerin büyük şehirlerde konuta erişim sıkıntısı çeken kesimler için bir rahatlama sağlayacağını belirtti. Ancak, devletin tüm ihtiyacı karşılamasının zor olduğunu vurgulayan Yazıcı, alternatif çözümler sunarak şunları ekledi:
"Belki de kiralanma modeline geçmek gerekiyor. Devletin sadece konut yapıp satması yerine, sürdürülebilir bir kiralama modeli oluşturması daha faydalı olabilir. Devlet, konutları yapıp kiraya verir ve düzenli bakımını sağlayarak, belirli bir sosyal seviyeye ulaşıncaya kadar vatandaşların bu konutlarda yaşamasına imkan tanır. Böylece sürekli yeni konut üretme zorunluluğu azalır ve barınma sorununun çözümüne daha kalıcı bir katkı sağlanır."
Türkiye’de barınma sorununun çözümü için yalnızca yeni konut üretimi yeterli olmayacaktır. Şehircilik politikalarının gözden geçirilmesi, nüfus ve iş alanlarının ülke geneline yayılması, sürdürülebilir kiralama modellerinin oluşturulması gibi adımlar atılmadıkça, barınma krizi devam edecektir. EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı’nın önerileri, bu konuda dikkat çeken çözümler sunuyor.