Türkiye Gazetesi'den Kaan Zenginli'nin haberine göre, Hazine ve Maliye Bakanlığı kayıt dışı ekonomi ile mücadele kapsamında; kira ödemelerini bankalar ve PTT aracılığıyla yapmayanlara ceza kesileceğini açıklamıştı. Aynı şekilde 2025 yılı başı itibariyle kontratların da e-Devlet’ten yapılacağını duyurmuştu.
Piyasanın kayıt altına alınması ve fahiş artışların önüne geçilmesi ile ilgili alınan bu kararlar, bazı ev sahiplerini rahatsız etti. Özellikle kontratsız kiralama yapan ve elden ödeme alanlar, kiracıları ile karşı karşıya geldi.
‘Kirayı elden veren kiracıya da ceza kesileceğinin’ açıklanması ile birlikte, kontratı olmayan veya yenilemeyen kiracılar ev sahiplerine ‘kontrat yapalım’ talebinde bulunmaya başladı.
Ancak bazı ev sahipleri vergiden kaçmak amacıyla bunu kabul etmeyip “O zaman ya kiraya zam yaparım ya da evi boşaltırsın” baskısı yapıyor. Kiracılar ise bu durum karşısında mahkeme yolunu tuttu.
Türkiye genelinde 750 bin adedi İstanbul’da olmak üzere 1,5 milyondan fazla boş konut bulunuyor. Bu dairelerin bir kısmı aslında boş değil, kontrat yapılmadığı için boş görünüyor ancak kiracısı var.
MAHKEMEYE BAŞVURABİLİRSİNİZ
Konuyla ilgili gazetemize açıklama yapan avukat Ercan Aslan “Maliye’nin bu kararı sonrası ev sahibine dava açmak isteyenlerin sayısında artış gözleniyor. Çünkü kontratsız ve elden ödeme şeklinde gelir sağlayan ev sahibi sayısı oldukça fazla. Eğer ev sahibi kira kontratı yapmayı reddediyor ve kirayı elden almak istiyorsa, bu durumu vergi dairesine bildirebilirsiniz.
Kiracılar mutlaka yasal haklarını kullanarak kira kontratı talep etmeli, ödemelerini banka üzerinden yapmalı. Böyle bir durumda kontrat talebinizi resmî bir şekilde (mesela noter aracılığıyla) iletmeniz haklarınızı koruyacaktır. Uzun vadede, haklarınızı güvence altına almak için kontratsız bir kiralama sürecine kesinlikle girilmemelidir” dedi.
YARISI BANKAYA YARISI ELDEN
Ayrıca bazı ev sahiplerinin kiracılarına, “kiranın bir kısmını elden bir kısmını bankaya yatırılması” gibi uygulamalar teklif ettiği öğrenildi. Emlak işiyle uğraşan Murat Gözüpek “Kira fiyatları son iki yılda yüzde 200’ün üzerinde arttı. Ev sahipleri açısından bu yüksek vergi anlamına geliyor. Kira geliri arttıkça vergi dilimi de yükseliyor. Genelleme yapmak doğru olmaz ancak bir kesim var ki kirasını parça parça alıyor.
Bir kısmını bankaya bir kısmını nakit tahsil ediyor. Kontrat da bankadan tahsil ettiği kısım üzerinden yapılıyor. Kiracı bunu kabul ediyor çünkü başka şansı yok. Özellikle eski kiracı ise, yeni bir eve çıkmak çok maliyetli. Burada da bir vergi kaçakçılığı var” diye konuştu.
YÜKSEK CEZALAR KESİLECEK
Maliye; konut veya iş yerlerini kiraya verenler ile kiralayanların kira bedellerinin elden ödemesine ceza uygulayacağını açıklamıştı. Ödemelerin; banka şubeleri ile PTT kanalı ile yapılması zorunlu hâle getirilecek.
Uymayanlara ise işleme konu tutarın yüzde 10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesileceği, kesilecek cezanın mükellefiyet durumuna göre; 20 bin, 10 bin ve 5 bin TL’den az olamayacağı, bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezası toplamının en çok 20 milyon TL’yi bulacağı düzenlemesi üzerinde çalışılıyor. Uygulamanın 2025 yılının başında deveye girmesi planlanıyor.
