Yüksek kira bedelleri ve finansmana erişim zorlukları, son yıllarda Türkiye'deki barınma sorununu derinleştiriyor. Özellikle kiracılar, artan fiyatlar karşısında konutlara erişimde zorluk yaşarken, mülk sahipleri de kiralarını alamadıkları için hukuki ihtilaflar yaşıyor. Bu durum, Türkiye'deki adliyelerdeki iş yükünü artırırken, kiracılar ve ev sahipleri arasında yaşanan anlaşmazlıklar daha karmaşık hale geliyor.
Bu soruna çözüm olarak, Elektronik İlan Doğrulama Sistemi (EİDS) ve e-Devlet üzerinden hazırlanan kira sözleşmeleri gibi dijitalleşme adımları atılmaya başlandı. Ayrıca, Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) tarafından geliştirilmiş olan Kira Garanti Sistemi de bu soruna alternatif bir çözüm sunmayı hedefliyor.
Kira Garanti Sistemi: Kiracı ve Ev Sahipleri İçin Yeni Bir Güvence
GAPAS tarafından İstanbul'da düzenlenen basın toplantısında tanıtılan Kira Garanti Sistemi, hem ev sahiplerini hem de kiracıları güvence altına almayı amaçlıyor. Sistem, e-Devlet üzerinden yapılan işlemlerle oldukça kolay bir şekilde devreye giriyor. İşte Kira Garanti Sistemi'nin işleyişi:
- Kira Sözleşmesi ve Tahliye Taahhütnamesi: Ev sahibi ve kiracı, e-Devlet üzerinden Kira Garanti Sistemi maddesini içeren kira sözleşmesi ve tahliye taahhütnamesini imzalayarak sürece başlar.
- Kira Sigortası Poliçesi: Ev sahibi ve kiracı, e-Devlet üzerinden seçecekleri sigorta şirketi aracılığıyla kira sigortası poliçesini onaylarlar.
- Sigorta Prim Ödemesi: Taraflar, belirlenen kira bedeline uygun prim tutarını sigorta kuruluşuna öderler.
- Ödeme ve Takip: Kiracı, kira ödemelerini banka hesabına yatırırken, banka ödeme bildirimini Kira Sigortaları Kurumu sistemine iletir. Bu ödeme, sistemde anlık olarak takip edilir.
- Sigorta Teminatı: Kiracının ödememesi durumunda, sigorta şirketi ev sahibine 2 aya kadar ödeme yaparak kiracıyı teminat altına alır.
- Ödeme Yapmama Durumu: Kiracı, 2 ay üst üste kira ödemediği takdirde, Kira Sigortaları Kurumu tarafından kiracıya konutu tahliye etmesi gerektiği bildirilir. Gerekirse, kolluk kuvvetlerine de bildirim yapılır.
Bu sistem, kiracının ödemelerini düzenli şekilde yapmaması durumunda sigorta şirketlerinin devreye girmesini ve ödeme teminatını sağlamasını garanti eder.
Kira Garanti Sistemi'nin Yararları ve Hukuki Düzenlemeler
Kira Garanti Sistemi hem kiracılar hem de ev sahipleri için birçok avantaj sunuyor. Sistem sayesinde kira ilişkileri daha şeffaf hale gelirken, hukuki ihtilaflar da azalacaktır. Kira ödemeleri dijital ortamda takip edilerek, ödeme gecikmelerine hızlı müdahale edilebilecektir. Ev sahipleri, kiralarını alamadıkları durumlarda sigorta şirketlerinden teminat alacak, kiracılar ise ödeme zorluğu yaşadıklarında finansal çözümler önerilecektir.
Bununla birlikte, Kira Garanti Sistemi'nin hayata geçmesi için bazı kanun ve yönetmelik değişiklikleri gereklidir. Bu değişiklikler arasında:
- Kira Sigortaları Kurumu’nun kurulmasına dair kanunların hazırlanması,
- Kira sigortası sistemi uygulama yönetmeliğinin çıkarılması,
- Borçlar Kanunu ve Türk Medeni Kanunu gibi düzenlemelerdeki revizyonlar yer alıyor.
Ayrıca, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı gibi kurumlarla uyumlu bir şekilde çalışılacak ve kiracılık ilişkileri daha denetimli bir hale getirilecektir.
Kira Garanti Sistemi ile Sektörde Yeni Bir Dönem Başlıyor
GAPAS Yönetim Kurulu Başkanı İsmail Özcan, Kira Garanti Sistemi’ni geliştirme amacının, ev sahiplerinin kiraya verdikleri konutlardan daha fazla gelir elde etmelerini sağlamak ve kiralama süreçlerini dijital ortamda daha verimli hâle getirmek olduğunu belirtti. Ayrıca, bu sistemle kiralık konut arzı artacak, kiracılar ile ev sahipleri arasındaki ihtilaflar azalacak ve sektördeki hukuki süreçler daha hızlı çözüme kavuşturulacaktır.
GAPAS Danışma Kurulu Başkanı Bilge Özdemir ise bu sistemin, sektörü disipline ederek, sektördeki oyuncuları kayıt altına alacağını ve kurumsal yatırımcılar ile bireysel yatırımcılar arasında daha şeffaf bir ilişki kurulmasını sağlayacağını ifade etti.
Kira Garanti Sistemi ile Türkiye’de Kiracılık Sistemi Yeniden Şekillenecek
Kira Garanti Sistemi, kiracılık ve emlak sektöründe köklü değişiklikler yapmayı hedefliyor. Bu sistem, sigorta şirketleri tarafından denetlenecek, ödemeler daha izlenebilir hâle gelecek ve tüm kira süreçleri şeffaflık kazanacaktır. Böylece, vergi tahsilatı artacak, kayıp ve kaçak oranları azalacak ve ev sahipleri ile kiracılar mağduriyet yaşamayacaktır.
Sonuç: Kira Garanti Sistemi ile Daha Güvenli ve Şeffaf Bir Konut Kiralama Süreci
Sonuç olarak, Kira Garanti Sistemi ev sahipleri ve kiracılar için güvenli bir ortam yaratırken, sektördeki hukuki süreçlerin hızlanmasını ve kira ödemelerinin düzenli takip edilmesini sağlayacaktır. Bu sistem, emlak sektörünü disipline edecek, kiracılık ilişkilerinde yaşanan mağduriyetleri önleyecek ve sektördeki şeffaflık seviyesini yükseltecektir.